ABD’den Asya Görüşmelerinde Çin’i Dışlama Hamlesi
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, Asya gezisi sırasında Hint-Pasifik Ekonomik Çerçevesi’nin yeni katılımlarla büyüyeceğini ifade etti. Dünya ekonomisinin yüzde 40’ını kapsaması beklenen çerçeveye Çin’in davet edilmemesi dikkatleri topladı.
ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Çin’in bölgedeki etkisini kırmayı amaçlayan ekonomik insiyatife bir düzine Hint-Pasifik ülkesinin katılacağını açıkladı. Ekonomideki yerinin büyük olduğu Hint-Pasifik Ekonomik Çerçevesi’nin (IPEF) duyurulması Joe Biden’ın Asya gezisinin başarılarından biri olarak öne çıkarılırken, çerçeveye Güney Kore, Yeni Zelanda, Avustralya, Hindistan ve Japonya’nın yanında 7 Güneydoğu Asya ülkesi katılım gösterecek.
Japonya’nın başkenti Tokyo’da basın açıklaması gerçekleştiren ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, “Özellikle işletmelerin gittikçe daha yoğun şekilde Çin’e alternatif aradığı bir ortamda ABD iş dünyasına büyük fayda getireceğine eminim” ifadelerini kullandı.
Gümrük İndirimi Yok
Bu anlaşmanın, Obama döneminde görüşmelere başlanan ve eski başkan Trump’ın sonlandırdığı Trans-Pasifik Ortaklığı anlaşmasından sonra en önemli anlaşma olduğu değerlendiriliyor. Ancak eski anlaşmanın aksine yeni çerçeve herhangi bir gümrük vergisi indirimini içermiyor ve hangi bölümlerin bağlayıcı olduğunun belli olmaması nedeniyle ekonomik faydalarının ölçülmesinin zor olduğu belirtiliyor.
Katılımcılar anlaşma ile ilgili; “Bu çerçeveyle ekonomilerimizde direnç, sürdürebilirlik, kapsayıcılık, ekonomik büyüme, adalet ve rekabetçilik gibi alanlarda ilerleme kaydetmeyi hedefliyoruz. İnisiyatifin bölgede işbirliği, istikrar, refah gelişmişlik ve huzur gibi alanlara katkıda bulunmasını umuyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Çin’in Çerçeveden Dışlanması Endişelere Sebep Oldu
Anlaşmaya Çin’in davet edilmemesi merak konusu oldu. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, herhangi bir ülkenin katılmak istediğini beyan edip kabul edilmesinin mümkün olmadığını söylerken başka bir üst düzey ABD yetkilisi de Çin’in davet edilmemesinin önemli bir nedeninin belirtilen kriterlere uymayacağını düşünülmesi olarak açıkladı.
Alınan bu kararın zorlukları ise, bölgedeki birçok ülkenin en büyük ticari ortaklarının Çin’in olması nedeniyle dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin dahil edilmediği bir anlaşmaya imza atmak istenmemesi.. ABD’nin anlaşmayı hala Çin’in katılımına açık tutmasının sebebinin de bazı Asya ülkeleri tarafından özellikle talep edildiği ifade ediliyor.
