Tüpraş Kimin? Tüpraş Şirketinin Sahibi
Kim?
TÜPRAŞ'ın tarihçesi ve özelleştirilmesi aşağıdaki
gibidir:
- - 1983 yılında Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ
(TÜPRAŞ), devlete ait Batman, İzmir, İzmit ve Kırıkkale'deki 4 petrolrafinerisinin birleştirilmesiyle kuruldu.
- - 5 Temmuz 1990'da TÜPRAŞ, Kamu Ortaklığı İdaresi
Başkanlığı'na bağlandı, bu da özelleştirme sürecinin ilk adımı oldu.
- - 28 Ekim 1983'te çıkan kanunla İPRAŞ, Batman
Rafinerisi, İzmir Rafinerisi ve yapımı devam eden Kırıkkale Rafinerisi TÜPRAŞ'a
bağlandı.
- - 16 Kasım 1983'te TÜPRAŞ, Türkiye Petrolleri Anonim
Ortaklığı (TPAO) ile bağı bağlı ortaklıktan ayrılarak Enerji Bakanlığı'na bağlı
yarı-özel bir şirket olarak faaliyetine başladı.
- - 28 Mayıs 1991'de TÜPRAŞ'ın ilk halka arzı
gerçekleşti ve %2,5 oranında hisse İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem
görmeye başladı. 1999'da halka açıklık oranı %3,58'e yükseldi
- - Ancak, 13 Ocak 2004'te yapılan özelleştirme
ihalesini Tatneft - Zorlu Grubu 1,3 milyar dolarla kazandı. Ancak, Petrol-İş
Sendikası'nın açtığı iptal davası Danıştay tarafından onaylandı ve satış iptal
edildi.
- - 12 Eylül 2005'te ikinci bir özelleştirme ihalesi
düzenlendi ve Koç-Shell Grubu, 4,14 milyar Dolar ile en yüksek teklifi vererek
ihaleyi kazandı.
- - 26 Ocak 2006'da TÜPRAŞ yönetimi Koç-Shell
ortaklığına devredildi. Kasım 2005'te, özelleştirme tamamlanmadan önce Shell'in
payının %10'dan %2'ye düşeceği açıklandı.
- - Aralık 2013'te Koç Holding, Shell'in geri kalan %2
hissesini de satın alarak TÜPRAŞ'ın halka kapalı kısmının tek sahibi oldu.
- - Şirketin genel merkezi 2021 yılında Kocaeli'den
İstanbul'a taşındı.
Bu bilgiler, TÜPRAŞ'ın kuruluşu, özelleştirilmesi ve
sahiplik değişikliklerini anlatan bilgilerdir.