İthalat Birim Endeksi 3 Yıl Sonra Zirvede

TÜİK, 2020 yılının aralık ayına ilişkin dış ticaret endekslerini paylaştı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 yılının aralık ayına yönelik dış ticaret endekslerini açıkladı. Buna göre ithalat birim endeksi 3 yıl sonra zirvede kayıtlara geçti. Açıklanan verilere göre, ihracat birim değer endeksi geçtiğimiz yılın aralık ayında 2019 yılının aynı ayına göre yüzde 2,8 artış yaşadı. Endeks söz konusu dönemde yıllık bazda, gıda, içecek ve tütünde yüzde 1,4, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 9,2 ve imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 3,6 yükselirken, yakıtlarda yüzde 23 gerileme kaydetti. İhracat birim değer endeksi 2020’nin son çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1,4 artış yaşadı. Endeks, geçen yıl 2019 yılına göre yüzde 0,4 düştü. İthalat birim değer endeksi ise 2020 yılının aralık ayında ise yıllık bazda yüzde 3,8 yükseliş kaydetti. Endeks bir önceki yılın aynı ayına kıyasla gıda, içecek ve tütünde yüzde 17,1, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 15,6 ve imalat sanayisinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 10 kazanç sağlarken, yakıtlarda yüzde 27,9 düşüş yaşadı. İthalat birim değer endeksi geçen yılın son çeyreğinde 2019 yılının son çeyreğine kıyasla yüzde 0,5 artış kaydetti. Endeks, 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 4,2 geriledi.

İhracat Miktar Endeksi

İhracat miktar endeksi 2020’nin aralık ayında bir önceki yılın aralık ayına kıyasla yüzde 12,3 yükseldi. Endeks söz konusu dönemde, gıda, içecek ve tütünde yüzde 10,7, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 30,6 artış yaşarken, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 14,1 yükseldi. Bunun yanı sıra yakıtlarda yüzde 34,2 düşüş yaşadı. İhracat miktar endeksi 2020’in dördüncü çeyreğinde 2019 yılının aynı dönemine kıyasla yüzde 4,9 arttı. Endeks, geçen yıl 2019’a göre yüzde 5,7 geriledi. Aralık ayında ithalat miktar endeksi ise yıllık bazda yüzde 6,6 değer kazandı. Endeks bir önceki yılın aralık ayına kıyasla, gıda, içecek ve tütünde yüzde 4,8 ve yakıtlarda yüzde 3 düşüş yaşarken ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 15 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 7,2 yükseldi. İthalat miktar endeksi geçen yılın son çeyreğinde bir önceki yılın son çeyreğine kıyasla yüzde 9,4 arttı. Endeks, 2020’de bir önceki yıla göre yüzde 7,8 artış yaşadı.

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Veriler

TÜİK tarafından açıklanan verilerde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye bakıldığında, 2020’nin kasım ayında 170 olan ihracat miktar endeksi yüzde 5,8 yükselerek, 2020 yılının aralık ayında 179,9 olarak kayıtlara geçti. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2019’un aralık ayında 168,9 olan ihracat miktar endeksi yüzde 8,3 artış yaşayarak 2020’nin aynı ayında 182,9 olarak açıklandı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, Kasım 2020'de 145,1 olarak kayıtlara geçen ithalat miktar endeksi yüzde 2,9 gerileyerek, Aralık 2020'de 140,8 olarak kaydedildi. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise Aralık 2019'da 141,4 olan ithalat miktar endeksi yüzde 4,6 değer kazanarak, Aralık 2020'de 147,8 oldu. İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2019'un aralık ayında 105,8 olarak açıklanmış olan dış ticaret haddi, 1 puan gerileyerek, 2020'nin aynı ayında 104,8 olarak gerçekleşti. Dış ticaret haddi, 2020’nin son üç ayında, geçen yılın aynı dönemine kıyasla 1 puan yükselerek 105,7 olarak kayıtlara geçti. 2020’de ise önceki yıla göre 4,1 puan değer kazanarak 106,8 seviyesine tırmandı.