Rusya-Ukrayna Savaşı Çip Krizine Yol Açtı
Elektronik ürünlerin üretiminde kullanılan çip, paladyum, neon gazı, nikel gibi birçok hammaddeyi Rusya’dan temin eden firmalar, savaşın etkisiyle zor günler geçiriyor.
Çip
metal bir levha üzerine yerleştirilen elektronik devreler grubuna verilen isimdir. Çip teknolojisi oldukça küçük boyutlarda teknolojik aletler olarak bilinmektedir. Türkiye’nin de içinde bulunduğu elektronik parçalar ithal eden ülkelerin Rusya- Ukrayna savaşı yüzünden ürün tedariklerinde sıkıntı yaşadıkları ortaya kondu. Yaşanan bu çip krizin artmasıyla önümüzdeki günlerde tüketicilerin bilgisayar, telefon, televizyon, tablet, beyaz eşya gibi elektronik eşyalara ulaşmada zorluklar yaşayabilecekleri ifade edildi.
Türkiye Bilişim Sektörü Derneği (
TÜBİDER) Başkanı Pınar Kabil,
“Çinli ve ABD’li üreticilerin Türkiye’den aldıkları çip siparişlerini ortalama 2 ay geciktireceği konuşuluyor. Bu durum, özellikle yerli üretimle ihracat yapan firmalarımızı zora sokacak. Diğer yandan tüketici elektroniği arzında küresel çapta yaşanan bir arz sıkıntısını zaten görüyorduk. Hammadde fiyatlarındaki artış ve kur kaynaklı fiyat artışlarının üzerine çip arzında sorunun çözümünün ertelenecek olması ürün tedarik sürecinde kısa vadeli bir darboğaza neden olabilir. Teknoloji ihtiyacını karşılamak isteyen tüketiciler karar verirken bu dönemde hızlı davranmalı” açıklamasına yer verdi.
Küresel bir riskle karşı karşıya olduklarını ifade eden Kabil
, ‘’2019 da 1.6 milyon adet olan Türkiye’deki bilgisayar satışları 2020’de 2.2 milyon adet, 2021’de ise 2.4 milyon adete çıktı. Daha fazlasını bekliyorduk ama malum hammadde ve çip krizi buna engel oldu. 2020’de dünyada bilgi ve iletişim teknolojileri pazar büyüklüğü 3.8 trilyon dolardı. 2021 de ise 4.1 trilyon Dolar ile kapadı.
Türkiye’de ise 2020’de 27 milyar dolardı , 2021 de ise 28 milyar dolar ile kapadık. 2022 yılında hammadde problemi yaşayan donanım sektörü, şartlar değişmez ise minimum yüzde 50 küçülecek. Bu risk hem küresel bazda hem de ülkemiz için mevcut. En büyük risk ise, yüksek lisanslı teknoloji okumuş kaliteli bir kitlenin işsizler ordusuna katılma ihtimali’’ diye konuştu.
Boğaziçi Bilgisayar Genel Müdürü Ümit Önder ise yaptığı açıklamada,
“Teknolojinin gelişimini önceki dönemlerde yıllar ile tabir ediyorduk, şimdi ise günlerle ölçülüyor. Bu denli dinamik bir sektörün çip arzı kaynaklı sıkıntılar yaşaması teknolojik gelişimim önünü tıkıyor. Bir diğer önemli husus ise dünyada hammadde kaynaklı yaşanan fiyat artışları.
Kur kaynaklı zamları da bunların üzerine eklediğimizde genelde yaşanan arz sıkıntısının üzerine son kullanıcıya direkt yansıyan fiyat artışları karşımıza çıkıyor. Yüksek teknoloji ürünleri, özellikle iş dünyasının tüm süreçlerinde odak noktasında yer alıyor. Son kullanıcının fiyat artışlarından asgari oradan etkilenmesinin önünü vergi düzenlemeleriyle kesebiliriz. KDV oranlarında yapılacak bir düzenleme sektörün bir nebze nefes almasına vesile olabilir” ifadesine yer verdi.