Kısa Pozisyon ve Uzun Pozisyon Nedir?

Bu yazıda, hisse senetleri düşerken para kazanmanıza yardımcı olacak kısa pozisyonlama stratejilerinden ve hisse senetleri yükselirken para kazanmanıza yardımcı olacak uzun pozisyonlama stratejilerinden bahsedeceğiz.

Uzun pozisyon nedir?

'Uzun pozisyon', bir yatırımcının değer artışı beklentisiyle portföyüne bir finansal varlık eklemesidir. Yatırımcılar arasında uzun pozisyon almak olarak da adlandırılır. Kısa pozisyonun tam tersidir.

Uzun pozisyon açtığınızda, söz konusu varlığa tamamen sahip olursunuz, yani onu satın alırsınız. Buna "uzun" pozisyon denmesi hem varlığı elde tutma süresine hem de uzun vadede kazanacağı değere bir göndermedir.

Öte yandan, uzun süre elde tutma zorunluluğu yoktur. Yatırımcılar uzun pozisyon açtıktan sonra istedikleri zaman kâr/zararlarını alarak pozisyonu sonlandırabilirler.

Kısa pozisyon (açığa satış) nedir?

Bir yatırımcının sattıktan sonra geri almayı planladığı bir varlıkta aldığı pozisyona 'kısa pozisyon' veya açığa satış denir. Bu pozisyonun amacı, değerinin düşmesi beklenen bir varlıktan kâr elde etmeye çalışmaktır. Bu kâr, satış fiyatı ile geri alım fiyatı arasındaki farka göre belirlenir.

Bunu kısaca şu şekilde hayal edebilirsiniz: Diyelim ki yeni bir iPhone modeli çıktı ve bir arkadaşınız onu size ödünç verdi, ona iyi bakmanızı ve bir yıl sonra geri isteyeceğini söyledi.

iPhone piyasasını bilen biri olarak, yeni bir iPhone modeli çıktığı için eski modellerin fiyatının düştüğünü biliyorsunuz. Dolayısıyla, bir yıl sonra elinizdeki iPhone'un "değer kaybedeceğini" düşünüyorsunuz.

Bu yüzden arkadaşınızın size ödünç verdiği iPhone'u piyasa fiyatı olan 1.000 dolara satıyorsunuz ve bir yıl sonra yeni iPhone modeli çıktığında ve fiyatı 800 dolara düştüğünde eski iPhone'u geri alıyorsunuz.

Böylece bir yıl sonra arkadaşınıza iPhone'unu geri verir ve 200 dolar kârı cebinize koyarsınız.

Bu hikayede bahsettiğimiz gibi kısa pozisyon almak, sahip olunmayan bir varlığın ödünç alınması ve satılması anlamına gelir.

Bu satışa 'açığa satış' denir. Açığa satışta yatırımcı kısa pozisyon açar. Yani yatırımcı fiyatının düşeceğini düşündüğü varlığı önce ödünç alır, sonra satar, sonra da düşen fiyattan geri alarak kar elde etmeye çalışır.

Örneğin, elde ettiğiniz veriler sonucunda sahip olduğunuz hisse senedinin değer kaybedeceğini düşünüyorsunuz. Bu nedenle, daha sonra geri alma düşüncesiyle varlığınızı değeri düşmeden satarsınız. Bu noktada satış fiyatı ne kadar yüksek ve alış fiyatı ne kadar düşük olursa kârınız da o kadar yüksek olacaktır.

Açığa satış, yatırımcı veya yatırımcının hesabı ödünç alınan varlığı teslim ettiğinde tamamlanır. Bu teslim işlemi sırasında yatırımcı açık piyasada varlık alıp satar, ödünç alınan varlığı değiştirir ve varlığı asıl sahibine teslim ederek kısa pozisyonu sonlandırır. Bu yöntem genellikle piyasada likiditeyi sağlamak ve varlıklarda uzun pozisyona girme olasılığını azaltmak için kullanılır.