ABD Açılış Öncesi İşlemler ve Kapanış Sonrası (Pre Market / Post

ABD Açılış Öncesi İşlemler ve Kapanış Sonrası (Pre Market / Post Market) Nedir?

 

Yatırımcı genelde borsanın açılış/kapanış ziline göre kendini şartlamış olup bu süre içinde tüm alım satım işlemlerini gerçekleştirirler.

Fakat işler bununla sınırlı kalmayıp borsanın açık olduğu zamanın dışında kalan ‘pre market’ ve ‘post market’ yani piyasa öncesi ve piyasa sonrası kavramlarına göz atmak gerekir.

Borsada da işlem gününün başlangıcını ve bitişini işaret eden bir sinyal mevcut olduğundan hisse senetleri, borsa yatırım fonları (ETF), altın ve bono gibi borsada işlem gören pek çok yatırım enstrümanı alınıp satılabilir.

·       Türkiye’de 09.40’da emir toplama seansıyla başlanır, 18.00’de işlemler kapanır.

·       ABD borsalarında ise açılış zili ABD saati ile 09.30 ve Türkiye saati ile 16.30’da, kapanış zili ise ABD saatiyle 16.00 ve Türkiye saati ile 23.00’de çalar. Tabii ki Borsanın tamamen kapalı olduğu resmi tatil günleri haricinde.

Bu genelde böyle olmasına rağmen ABD borsasında bu saatler dışında da yani normal seans saatlerinden önce ve sonra da açık olduğudur.

Buna açılış öncesi işlemler işlemler (pre market) ile kapanış sonrası işlemler (post market) denilmektedir.

“Açılış Öncesi İşlemler” (Pre Market) Nedir?

Borsalar henüz açılmadan önce borsada işlem yapmayı sağladığı gibi, her işlem gününde ABD saatiyle 04.00 ile 09.30 saatleri arasında gerçekleşebilir yani (Türkiye saati ile 11.00 – 16.30)

Elektronik İletişim Ağı (ECN) teknolojisiyle uçtan uca (peer-to-peer) yatırımcılar alım-satım işlemlerini gerçekleştirirler.

Gerçi bu süre içinde çok sınırlı bir hacme ve düşük bir likiditeye sahip olmasının yanında, alım satım arasındaki fiyat farkları da geniştir. Ama herşeye rağmen açılış öncesi piyasada her emiri tipi verilememektedir. Sadece limit emirler verilebilir.

Pozitif veya negatif bir haber olmadıkça, bu erken saatlerde çoğu hisse senedi için genelde doğrudan etkileyecek pozitif veya negatif bir haber olmadıkça çok az aktivite olur.

“Açılış Öncesi İşlemler”’in önemi

Bilinen Hisse senetlerinin fiyatlarına etki eden 4 önemli gelişme:

·       ABD ekonomik verilerin açıklanması (Enflasyon, Ekonomik büyüme, işsizlik vb.)

·       Önemli isimlerin açıklamaları ve konuşmaları  (ABD başkanı, FED başkanı vb.)

·       Şirketlere dair çıkan olumlu / olumsuz haberler

·       Şirketlerin çeyreklik kazançları (bilançolar)

Genelde bu açıklamalar ve haberler borsalar kapalıyken gerçekleşir. Bu haberlerin ya da verilerin hisse senedi fiyatlarına veya borsalara olan etkisinide böylece açılış öncesi piyasada görülebilir.

Bu tür gelişmelerin hisse senedi fiyatlarını pozitif mi yoksa negatif mi etkileyeceği açılış öncesi piyasadaki değişimler aracılığıyla anlaşılabilir.

“Kapanış Sonrası” (Post Market) Nedir?

Borsa kapandıktan sonra gerçekleşen işlemlere denir. Büyük ABD borsalarının kapanmasının ardından piyasa sonrası işlemler ABD saatiyle 16.00’da başlayıp, 20.00’ye kadar devam edebilir. (TSİ 23.00 – 03.00 arası)

Genelde borsa araçları mesai dışı kaldığından ECN’ler (Elektronik İletişim Ağları) sayesinde potansiyel alıcılar ve satıcılar eşleştirilme imkanı bulurlar.

Bu süre zarfında çok az yatırımcı aktif olduğundan, işlem hacmi de genelde zayıf olma eğilimini gösterir. Ancak olağandışı bir gelişme olursa şirket hisselerini etkileyecek hacim artışı görülebilir.

Çoğunlukla 18.00’e doğru (yani TSİ 01.00) yavaşlama eğilimindeyken likit olmayan (yeterli alıcı veya satıcının olmadığı) hisse senetlerinde işlem yapmak önemli bir risk taşır.

Bu sürede genelde piyasa emri kullanılmaz. Yatırımcıları düşük işlem hacminden ve değer uçurumlarından korumak için daha çok limit emirler tercih edilmelidir.

Açılış Öncesi ve Kapanış Sonrasında İşlem Yapılabilir mi?

Bu işlemlerin gerçekleştirilebilmesi için kullanılan aracı kurumun piyasa öncesi ve sonrası işlemlere açık olması, yani izin vermesi koşulu ile isteyen herkes işlem yapabilir.

Tercih zamanı: Artıları ve Eksileri Nelerdir?

·       Şirketin hisse değerlerini etkileyecek gelişmelere (olumlu/olumsuz son

dakika haberleri, kazanç raporlarının açıklanması vb.) anında ya da erken tepki verme şansı sunabildiği gibi böylesi avantaj beraberinde bir handikap da getirirebilir. Çünkü anlık tepkiler normal seansta tersine dönebilir.

·       Muhtemel bir gelişme yaşandıysa riskten korunmak için pozisyonunu

kapatabilir ve böylece zararını en aza indirilebilir.

·       Ana piyasa seansına göre likidite daha düşük olur.

hisse senedi fiyatlarında volatilite (hareketlilik, oynaklık) yaygın

olduğundan, bu bir risk olsa da aynı zamanda normal seanslarda rastlanmayacak bazı cazip fiyatlar sunabilir.

·       Düşük likidite, düşük işlem hacmi ve yüksek volatilite, hisse senetlerinin

alım-satım fiyatları arasında ciddi farklarla sonuçlanabildiğinden yatırımcının emrini uygun bir fiyattan gerçekleştirmesini zorlaştırabilir.

·       Bireysel yatırımcılar için zorlu bir rekabet oluşturabilir.