Arz Talep Nedir?

Arz Talep Nedir?

Arz ve talep; Çarşıdaki herşey ve borsadaki hisselere kadar dünya üzerindeki “her şeyin” fiyatının ortaya çıkışında etkili olan dinamiklerdir.

Bu kavram borsa açısından incelendiğinde hisse senedi ve fon gibi menkul kıymetlerin fiyatlarının ortaya çıkışında etkili olduklarını görülür. Yani arz-talep yasası, finansal piyasalardaki varlıkların fiyatını belirlerlediği bir gerçektir. Bu da doğrudan borsayı etkiler.

Arz nedir?

·       Arz, bir ürünün, malın veya hizmetin, belirli bir adette “ortaya çıkması” veya “sunulmasına “ denir.

·       Örnek vermek gerekirse herhangi bir ürününden 100 adet üretildiyse bu ürünün arzı 100 adet demektir.

Borsada arz ise farklı fiyat seviyelerinden satışa sunulan hisse senetlerinin toplam adedini ve onunla ilgili hisse senedinin borsadaki toplam arzını gösterir.

Her bir hissedar, hisselerine bir fiyat (paha) biçmesine rağmen arz, sadece hissedarlar ve onların biçtiği fiyatlandırmayla oluşmamaktadır. Toplam arzı etkileyen birçok faktör vardır.

1.    Piyasa dinamikleri

2.    Ekonomik koşullar

3.    Ekonomi politikasında izlenen yol ve olası değişimler.

Arz hem de talep için geçerli olan başka durumlar da olabilir. Halka ilk defa arz edildiğinde piyasaya yeni bir hissenin girmesine tepki olarak talep görebilen hisseler de örnek olarak gösterilebilir.

Talep nedir?

Hisseleri satmak isteyen hissedarların toplamının arza eşit olduğu bir ilişkide talep, bunları almak isteyen yatırımcıların x fiyattan satın almayı isteyecekleri toplam hisse senedi miktarıdır.

·       Talep,

Piyasada bulunan belirli bir ürün veya hizmete duyulan satın alma odaklı isteğe denir.

Alışverişlerde markaların “arz” ettikleri ürünlere duyulan “talep” sonucu gerçekleştirdiğimiz “satın alma” işlemidir.

Hisse senetlerinde talebi etkileyen bazı faktörler

1.    Ekonomik veriler

2.    Uygulanan faiz oranları

3.    Şirketlerin finansal performansı

 

·       Ekonomik durum beklenen düzeyde veya bundan çok daha iyi bir ivmede

seyretmekteyse: hisse senetlerine olan talebi artıracağı, düşük olması halindeyse tam tersi etkiyle karşılaşılacağı gözlenebilir.

·       Faiz oranlarında artış yaşandığı dönemlerde:

Hisse senetlerine olan talebi azaltmasının sebebi piyasa fiyatının ve faiz oranlarının ters yönde hareket edişidir. Faizler düştüğünde fiyatlar yükseldiği gibi faizler arttığında da fiyatlar düşüş gösterir. Faizin borsaya göre daha risksiz bir yatırım aracı olması belli başlı sebeplerinden biridir.

Bu yüzden faize olan talep artmasıyla borsaya olan talep azalır, böylece hisse senetlerinde düşüşler görülebilir.

·       Yatırım yapılmak istenen şirketin çeyrek sonuçları, finansal

performansını takip edebilmek amacıyla önem kazanmaktadır.  Eğer Şirket, çeyrek sonuçlarındaki kârlılığını artırabilir ve analist beklentilerinin üzerinde gelir ve kâr açıklıyorsa sağlıklı bir yapıya sahip olduğu söylenebilir.

Bu da yatırım mahiyetinde Şirketin hisselerini talep görebilir kılmaya yarar.

Borsada Arz- Talep İlişkisinin Anlamı

Arz – talep arasındaki ilişki, serbest akan bir piyasada hisse fiyatlarının nasıl belirlendiğinin göstergesidir.

·       Esas amaç Borsalarda, alıcı (talep) ve satıcıları (arz) bir araya getirerek

piyasa dengesini sağlamaya çalışmaktır. Böylece Arz ve talep buluştuğunda ‘Piyasa dengesi’ oluşmuş olur.

·       Ve işte bu noktada hisselerin fiyatı oluşur.

Unutulmaması gereken ise hisselerin birden fazla fiyatı olamadığıdır.

Arz ve Talep Değişimi

Şirket, hisselerinin arzını azaltmak istiyorsa geri alım veya ters hisse bölünmesi yapabilir.

Hisse geri alımları, firmanın kendi hisselerini piyasa fiyatından yeniden bünyesine katması anlamını taşır. Amaç piyasadaki hisse sayısını azaltmak (ödenmemiş), şirketin kendi kendine yatırım yapmasını sağlamak ya da finansal değerleri iyileştirmek anlamına gelir.

Diğer taraftan çok sık olmasa da bir hissenin arzı tamamen de sonlanmış olabilir.

·       Bu olaya “tahtasının kapatılması” denilebilir. Hissenin borsa için gereken

koşulları daha fazla sağlayamadığını gösterir.

·       Bu durumda şirketlerin listeden çıkmaları için iflas etmelerine gerek

olmadığını da gösterebilir.