FED Faiz Artırırsa Ne Olur? FED Faiz Kararı Ne Zaman?

FED Faiz Artırırsa Ne Olur? FED Faiz Kararı Ne Zaman?

FED Faiz Kararı Nedir?

ABD Merkez Bankası yani Fed (Federal Reserve), her yıl, 7 haftalık aralıklarla toplamda 8 kez toplanarak “hedef faiz oranı” üzerine karar alarak, toplantılarda gecelik faiz oranlarının artırılıp azaltılması ya da sabit kalması gibi kararlar verilir.

·       Hedef faiz oranı veya gecelik faiz oranları, bankaların birbirlerine borç

para verirken referans aldıkları faiz oranı seviyesini gösterir.

FED Faizinin Önemi

Önce Faiz’in anlamını kavramak gerekir. Bir ülke ekonomisinde alım-satım aktiviteleriyle paranın hareket etmesi, piyasa da insan vücunda ki kan dolaşımına benzer. Bu dolaşımın durması insanları nasıl ölümüne sebep olursa

ekonomide alım-satım yavaşlayıp paranın el değiştirmesi durmaya başlarsa ekonomi de aynı şekilde ölmeye başlar.

Faiz oranlarının önemli olmasının sebebi, ekonomiyi canlandıracak veya öldürecek potansiyele sahip olmalarıdır.

·       Faiz oranlarını, kredi (borç) çekmenin fiyatının artması hem bireysel

harcamaların üzerinde hem de işletmelerin yeni yapacakları yatırımlar üzerinde etkiye sahip olmasıdır.

·       Yani faiz oranlarının 15% olduğu bir ülke de, 100 dolarlık borç almanın

fiyatı 115 dolar olup 100 doların bedeli böylece 115 olur.

Faiz oranları artmış olduğunda, bankaların birbirlerinden aldıkları borç paranın fiyatı da pahalılaşmış olur. Dolayısıyla, bankalar da bu artışı hem bireysel hem de kurumsal müşterilerine yansıtarak, verdikleri her türden kredinin faiz oranını arttırmış olurlar.

Böylece faizler arttığında risksiz yatırıma olan talebi artar ve ticari yatırımların azalmasına neden olmuş olur. Bu durumda işletmeler yatırımlarını ve dolaylı olarak gelecekteki üretimlerini de kısmış olurlar.

Üretimin ve yatırımların azalması demek, ülke ekonomisinin iş imkânının ve  gelir kaynağının azalması demektir.

Faizin Artırılma Nedenleri

Parasal genişlemenin ve hızlı bir ekonomik büyümenin hedeflendiği bir zamanda faizlerin artırılması tercih edilmese de, kimi zaman faizlerin artırılması ülke ekonomisinin sağlığı için gerekli hale gelebilir.

Faizlerin uzun süre düşük kaldığı, ekonomideki parasal teşviklerle enflasyonun yükselmesi ile ayrıca yerel para biriminin değer kaybettiği ve ekonominin hareketlendiği bir ortamda, faizlerin artırılması enflasyonla mücadele de en önemli araçlardan biri haline geldiği bilinir.

Örnek olarak, ABD’nin Pandemi döneminde faizleri 0-25% aralığına çekmesi ve epey bir zaman bu aralıkta tutan FED varlık alımlarını hızlandırarak ekonomiye para enjekte etmesi, verilebilir. Bu sayede ekonominin canlanmasına sebep olmuştur.

·       Varlık alımları ne demek?

Halktan borç para almak için verilen borçlanma senetlerinin halktan para karşılığında geri satın alınmasına denir.

·       Günümüzde ise Fed bu geri alımlarını durdurarak, ekonomiye daha fazla

para enjekte edilmesini engellemeyi planlamaktadır.

Fed’in Amerikadaki bu genişlemeci politikaları sonucunda ABD’de enflasyon son 40 yılın zirvesine çıkmış oldu faizleri artırmayı ve varlık alımlarını durdurmayı planlayarak enflasyonla mücadele etmeye çalışmaktadır.

FED’in Faiz Artırmasının Sonuçları Ne Olur?

Faizlerin yükselmesi ekonomideki yüksek harcamalar ve borçlanmalar da azalma eğilimine girmiş olurlar.

Ürün ve hizmetlere olan talebin azalması ise fiyatların da düşmesini veya sabit kalması yönünde baskı oluşturur.

Genelde bu yüzden !! Ülkeler bu yüzden enflasyonla mücadele etmek için faiz artırımı politikasını !! uygularlar.

Faiz oranlarının artması sonucu, risksiz yatırımının da getirisini artırması getirir.  Bu durumda Bireyler ve kurumlar birikimlerini yüksek riskli yatırım araçları yerine, daha düşük riskli faiz ve türevi yatırım araçlarına kaydırma yoluna giderler.

Borsaya olan talep azalırken, dolaşımdaki para miktarı banka kasalarına gireceği için enflasyonda azalma eğilimine gimiş olur.

Böylece Yurt dışındaki yatırımcılar arasından yüksek faizden yararlanmak isteyenleri de ülkeye çekmiş olurlar ve böylece, ülkedeki döviz miktarı da artmış olur.