Enflasyon Nedir?
Enflasyon nedir? Enflasyon yükselmesi ne anlama gelir? Enflasyon, alım gücünü nasıl etkiler?
Enflasyon, en temel tabirle mal ve hizmetlerin fiyatlarının artması demektir. Tabi ki mal ve hizmetlerin fiyatları zamanla artabilir veya azalabilir. Ancak enflasyon yalnızca belli bir malın veya hizmetin fiyatının tek başına artması değil, fiyatların düzeyinin sürekli bir artış göstermesidir. Başka bir ifadeyle, yalnızca bazı malların fiyatlarının sürekli artması ya da tüm malların fiyatlarının bir sefer artması enflasyon demek değildir.
Örneğin aylık enflasyon oranının yüzde 1 olması, o ay içinde fiyatlar genel seviyesinin bir önceki aya göre yüzde 1 oranında arttığını gösterir. Yıllık enflasyonun yüzde 30 olması da, fiyatların bir önceki yıla göre ortalama yüzde 30 oranında arttığını, örneğin geçen yıl 200 TL’ye alınan bir mal sepetinin bu yıl ancak 260 TL’ye alınabileceğini ifade eder.
Enflasyonun düşmesi; fiyatların düşmesi, insanların alım gücünün artması, gelirlerinin yükselmesi anlamına gelmez. Enflasyonun düşmesi, fiyatların daha az artması, insanların alım güçlerinin daha az azalması ve sonucunda istikrar ve refah anlamına gelir.
Enflasyon Kurları Etkiler mi?
Enflasyon oranları, merkez bankalarının para politikalarında yapabileceği hamleleri doğrudan etkileyebileceği için kurlar üzerinde de ciddi oranda etkilidir. Çünkü enflasyon oranı, merkez bankalarının faiz oranları üzerinde yapacağı değişiklikler için öncü göstergelerdir. Örneğin, enflasyon oranlarının, merkez bankalarının hedeflerinden yukarı yönde sapması durumunda faizlerde artış beklentisi ön plana çıkarken, enflasyon oranının merkez bankalarının hedeflerinin altında kalması durumunda ise faizlerde düşüş beklentisi ön plana çıkmaktadır.
Örneğin;
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 2016 yılı enflasyon hedefini %5 olarak belirledi. Fakat yurt içinde ve yurt dışında yaşanan birtakım gelişmeler bu enflasyon hedefinin sapmasına yol açabilir. Bu sapma oranının kesin bir değeri olmamakla birlikte TCMB global piyasaların gidişatını dikkate alarak faizlerde artışa gider ise USD/TRY VE EUR/TRY kurlarında (Türk Lirası’nın değer kazancı nedeniyle) aşağı yönlü hareketler görülebilir. Ya da mevcut konjonktür TCMB’nin faizleri düşürmesine sebep olursa bu durumda USD/TRY ve EUR/TRY kurlarında (Türk Lirası’nın değer yitirmesi nedeniyle) yükselişler görülebilir. Tabi ki kur hareketlerinde enflasyon tek başına etken olmasa da volatiliteye sebep olabilecek önemli bir veri olarak öne çıkar.