VİOP Nedir?
VİOP nedir? VİOP’ta nasıl işlem yapılır? VİOP yatırımı ne anlama gelir?
VİOP Nedir?
Sermaye Piyasası Kurulu (
SPK) tarafından yapılmış tanımlamaya göre VİOP piyasaları; Borsa İstanbul bünyesinde işlem gören sermaye piyasası araçları üzerine düzenlenmiş vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile diğer türev araçlarının elektronik ortamda alım-satımının yapıldığı piyasaların kısa adıdır.
Vadeli İşlem Sözleşmeleri; organize bir borsa olan Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda (
VİOP) işlem gören ve bir vadede önceden belirlenmiş fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni ve dövizi alma-satma yükümlülüğü veren sözleşmelerdir. Genel olarak düzenlenmeleri mallara(tarımsal ürünler, enerji ürünleri, metaller), hisse senetlerine, hisse senedi endekslerine, faiz oranlarına veya dövize bağlı olarak gerçekleşir.
Opsiyon Sözleşmeleri; opsiyonu alan tarafa opsiyon primi ödeyerek karşılığında belirli bir vadede veya belirli bir vadeye kadar önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madeni veya dövizi alma-satma hakkı veren; satan tarafı ise yükümlü kılan sözleşmelerdir.
VİOP'ta BIST-30, USD(Dolar), Euro, EUR/USD çapraz kuru, altın, Dolar/ONS altın, enerji, buğday, pamuk, pay senedi vadeli işlem sözleşmeleri ve opsiyonlar işlem görmektedir.
Yerli ve yabancı yatırımcıların türev ürünlere yatırım yapabilecekleri VİOP; kaldıraçlı bir piyasa olarak popüler türev piyasaları arasında yer alır.
Gelişmiş finansal ürünler olan türev enstrümanların işlem gördüğü bir piyasa olarak Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasaları; son dönemde kurumsal ve bireysel yatırımcının popüler piyasaları arasına girmiş ve işlem hacminde önemli bir artış kaydetmiştir. Türk finansal piyasaları ile dünya piyasalarının entegrasyonu hızla büyümekte ve uluslararası finansal süpermarket olabilme yolunda büyük hamleler yapılmaktadır.
Vadeli işlemlerin dünya genelinde artış gösterdiği dönemler incelendiğinde; 2008 yılında ABD’de ortaya çıkıp tüm dünyayı etkisi altına alan Mortgage Krizi gibi büyük olaylar dikkat çekmektedir. Bu dönemde hisse senedi piyasasının çöküşü ile vadeli işlemlerin özellikleri ve yaratabilecekleri etki görülmüştür. Bunun gibi birkaç kriz dönemi daha incelendiği takdirde VİOP’un önemi daha iyi kavranacaktır.
VİOP’ta Nasıl İşlem Yapılır?
İlk olarak VİOP üyeliği bulunan bir aracı kurum veya bankada hesap açtırmalısınız.
VİOP’ta emirlerin iletilmesi ve eşleştirilmesi elektronik bir sistem aracılığı ile yapılmaktadır. Emirler, üyeler tarafından uzaktan erişim bağlantısı aracılığı ile borsaya iletilir. Bununla birlikte üye web siteleri, veri yayın ekranları veya mobil uygulamalar aracılığı ile de yatırımcılar emirlerini iletebilme imkanına sahiptir.
Risk bildirim formunu imzalamalısınız.
Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenen risk bildirim formu, VİOP’ta bir borsa üyesi aracılığıyla işlem yapmak isteyen tüm gerçek ve tüzel kişiler tarafından imzalanmak zorundadır.
Alım-satım kararı vermelisiniz.
Öncelikle piyasadaki gelişmeleri takip edip değerlendirerek alım veya satım yönünde bir karar almanız gerekmektedir. Kararınızı verme aşamasında Alnus Yatırım’ın yatırım uzmanlarına danışabilirsiniz.
İşlem teminatı yatırmalısınız.
Piyasamızda işlem sonrası risk kontrolü yapılmaktadır. Bu kontrollerden geçebilmeniz için Takasbank tarafından belirlenmiş miktarda teminatı hesabınızda bulundurmanız gerekmektedir. Aksi halde hesabınız için teminat tamamlama çağrısı yapılmaktadır.
Emrinizi aracı kuruluş vasıtasıyla borsaya iletmelisiniz.
Verdiğiniz emir eksiksiz olmalıdır. Bunun için de;
Kaç adet sözleşme aldığınızı/sattığınızı,
Aldığınız/sattığınız sözleşmeyi
Sözleşmeyi almak veya satmak istediğiniz fiyatı,
Emir türünü, yöntemini ve süresini
belirtmeniz gereklidir.